- [email protected]
- 08508116629
Karpal Tünel Sendromu Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?
Karpal tünel sendromu, eldeki ana sinirlerden biri olan median sinirin bilekten geçtiği noktada sıkışması ile oluşan bir sağlık sorunudur. Baş parmağın hareketini ve serçe parmak hariç diğer tüm parmakların hareketlerini kontrol eden median sinir, el bileğinde karpal tünel olarak adlandırılan dar bir bölgeden geçer. Bu bölgede median sinirin sıkışması, karpal tünel sendromuna yol açar. Avuç içinde ve serçe parmak hariç diğer parmaklarda yanma, karıncalanma ya da kaşıntı hissi gibi belirtilere yol açan karpal tünel sendromu, güç kaybına da neden olabilir. Karpal tünel sendromu tedavi edilmediğinde zaman içinde kötüleşir. Ancak pek çok farklı hastalıkta olduğu gibi karpal tünel sendromunda da erken tanı ve tedavi önemlidir. Erken dönemde tanı alan karpal tünel sendromu vakalarında atel takmak ya da bazı hareketlerden kaçınmak, semptomların oluşmasını önlemeye yardımcı olur. Ancak tedavide geç kalınmış vakalarda, median sinirin üzerindeki baskı artmaya devam eder ve bu durum kalıcı sinir hasarına yol açabilir. Bu gibi vakalarda ise tedavi için cerrahi müdahalede bulunmak gerekir. “Karpal tünel tanı ve tedavi yolları nelerdir?” sorusundan önce “Karpal tünel sendromu nedir?” sorusunu cevaplamak gerekebilir.
Karpal tünel, el bileğinde yaklaşık 2,5 cm. genişliğinde dar bir geçittir. Bu alanın tünel olarak adlandırılmasının nedeni ise etrafının tamamen kapalı olmasıdır. Farklı bir anlatımla, karpal tünelin tabanı ve yanları karpal kemikler olarak da adlandırılan küçük bilek kemiği yapılarından oluşur. Karpal tünelin üst kısmı ise karpal ligament olarak bilinen güçlü bir bağ dokusundan oluşur. Çoğunlukla sert bir yapıya sahip olan karpal tünelin, esneme ya da uzama kapasitesi son derece sınırlıdır. Karpal tünel sendromu oluşumunda rol oynayan bir diğer etken de median sinirdir. Median sinir, boyun bölgesinde bir grup sinir kökü olarak çıkar kolda tek bir sinir halini alır. Kol boyunca uzanır, el bileğine ulaştığında ise karpal tünel olarak tanımlanan dar geçitten geçer ve buradan ele girer. Median sinir, başparmak, işaret, orta ve yüzük parmaklara ait duyuyu sağlar. Ayrıca başparmak tabanında yer alan kasları da kontrol eder. Karpal tünelden geçen tek yapı median sinir değildir. Median sinire ek olarak 9 tendon da bu tünelden geçer. Bunlar fleksör pollisis longus, 4 fleksör digitorum superficialis ve 4 fleksör digitorum profundus olarak açıklanabilir. Karpal tünel sendromu, karpal tünelin daralması ya da fleksör tendonları çevreleyen dokuların şişmesine bağlı olarak oluşur. Sinovyum olarak adlandırılan bu dokular, tendonların hareketini kolaylaştırır ve parmak hareketlerinin rahatlıkla yapılabilmesine katkıda bulunur. Sinovyum şiştiğinde karpal tünelin daralmasına ve sonuç olarak median sinir üzerinde baskı oluşmasına sebep olur. Median sinirin üzerinde oluşan bu anormal basınç, elde ağrı, karıncalanma, uyuşma ve güçsüzlük gibi belirtilere yol açar. Bu noktada sıklıkla merak edilen bir diğer soru da “Karpal tünel nasıl olur? şeklindedir.
Karpal tünel genellikle tek bir etkene bağlı olarak değil, birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle oluşur. Yapılan çalışmalarda karpal tünel sendromunun kadınlarda ve yaşlılarda daha sık görüldüğünü sonucuna ulaşılmıştır. Dolayısıyla kadın cinsiyeti ve ileri yaş, karpal tünel sendromu için risk faktörü olarak değerlendirilebilir. Karpal tünel sendromu oluşumuna yol açan diğer etkenlerin bir kısmı şu şekilde sıralanabilir:
Birçok karpal tünel sendromu vakasında belirtiler, yavaş yavaş ortaya çıkar. Bu noktada kişi, bazı belirtilerin gelip gittiğini hissedebilir. Bununla birlikte karpal tünel sendromu ilerledikçe belirtiler daha sık ortaya çıkmaya başlar ve geçmesi daha uzun sürer. Karpal tünel sendromu belirtileri genellikle gece saatlerinde şiddetlenir. Bileği bükülü şekilde uyuyan bireylerde semptomlar, kişiyi uykusundan uyandırabilir. Gün içinde ise kitap okurken, telefon ve bilgisayar kullanırken veya sürüş sırasında belirtiler ortaya çıkar. Karpal tünel sendrom belirtilerinin ortaya çıkmasındaki esas etken bileğin öne ya da arkaya doğru bükülmesini gerektiren aktivitelerin varlığıdır. Pek çok kişi karpal tünel sendromu belirtilerini hafifletmek için ellerini hareket ettirir veya sallar. Karpal tünel sendromu varlığında sıklıkla görülen belirtilerin bir kısmı şu şekilde sıralanabilir:
Karpal tünel sendromu belirtileri bu şekilde açıklanabilir. Bu gibi semptomların varlığında erken tanı ve tedavi yöntemleri için bir ortopedi uzmanı ile görüşülmelidir. Çokça merak edilen sorulardan biri de “Karpal tünel sendromu nasıl teşhis edilir?” şeklindedir.
Karpal tünel sendromu belirtileri ile bir ortopedi doktoruna başvurulduğunda hekim, öncelikli olarak kişinin anamnezini alır. Ardından fizik muayenesi yapar. Bu noktada hekim, kişinin elini ve bileğini inceler, ardından bazı fiziksel testler yapar. Parmaklarda uyuşukluk ya da karıncalanma hissinin varlığını araştırmak için hekim, bileğin iç kısmına bastırabilir ya da hafifçe vurabilir. Ayrıca bileğin bükülmesini ve bir süre o şekilde tutulmasını isteyebilir. Kişinin gözleri kapalıyken el ve parmak hassasiyeti ölçümü için bir aletle hafifçe dokunabilir. Başparmağın tabanında yer alan kaslarda zayıflık olup olmadığı araştırılabilir. Tüm bunlara ek olarak karpal tünel sendromu tanısı için elektromiyografi (EMG) gibi elektrofizyolojik testler yapılmasını isteyebilir. Bazı vakalarda ultrason, röntgen, MR gibi radyolojik görüntülemeler yapılabilir. Elde edilen bulgular ışığında karpal tünel sendromu tanısı netleştirilir.
Karpal tünel sendromu zamanla kötüleşen bir rahatsızlıktır. Bu nedenle tanı alan bireylerin erken dönemde tedavi alması önerilir. Karpal tünel sendromu ameliyatsız tedavi edilebilir. Atel kullanımı, bileğin düz pozisyonda kalmasını sağlayarak median sinir üzerindeki baskıyı azaltır. Bunun yanı sıra ağrı ve iltihabı azaltmak amacıyla ibuprofen ve naproksen gibi nonsteroid antienflamatuar ilaçlar reçete edilebilir. Karpal tünel egzersizleri önerilebilir. Bazı vakalarda steroid enjeksiyonları yapılabilir. Kişinin yakınmalarının azalmaması ya da daha şiddetli vakalarda karpal tünel sendromu ameliyatı gündeme gelebilir. Karpal tünel sendromu, açık ve kapalı cerrahi yöntemleri ile yapılabilir.
Eğer sizde ya da bir yakınınızda karpal tünel sendromu belirtileri varsa erken dönemde tanı almak ve tedavi olmak için bir ortopedi doktoruna başvurabilirsiniz.
