- [email protected]
- 08508116629
Kalça Ağrısı Nedir, Nedenleri Nelerdir?
Kalça eklemi, top ve yuva şeklinde çok eksenli bir eklem olup, ayakta durmak, yürümek, merdiven çıkmak gibi gündelik eylemler için ideal bir yapıya sahiptir. Omuz eklemi ile birlikte insan vücudunda yer alan en hareketli eklemdir. 3 düzlemde de hareket olanağı sağlar. Fakat omuz ekleminden farklı olarak femur (uyluk kemiği) başının yeterince kapanmış olması nedeniyle kalça eklemi, omuz eklemine kıyasla çok daha stabildir. Uyluk kemiği başı ve leğen kemiğinde (pelvis) bulunan yuva, mekanik açıdan oldukça güçlü bir yapı oluşturur. Diğer eklemlerden farklı olarak kalça ekleminin stabilitesini oluşturan temel unsur, eklemin kendisidir. Eklem yüzleri, bağ ve kas yapıları sayesinde stabilitesi daha da artar. Kalça kemiğinde yer alan halka biçimli esnek kıkırdak ya da tıp dilindeki adıyla labrum, eklemi oluşturan femur ve pelvis kemiklerinin birbirine çarpmasını önler.
Kalça eklemi, sağladığı hareket kabiliyetinin yanı sıra vücudun yükünü de bacaklara aktarır. Bu nedenle kalça bölgesinde oluşan ağrı, kişinin yaşam kalitesinin bir hayli düşmesine neden olabilir. Toplumda son derece sık görülen kalça ağrısı, özellikle ileri yaştaki kişiler arasında daha yaygındır. Pek çok farklı nedene bağlı olarak gelişebilen kalçada ağrı şikayetinin birkaç günlük istirahatle geçmemesi durumunda, ağrının neden kaynaklandığını öğrenmek ve tedavi almak için mutlaka bir ortopedi uzmanına başvurulmalıdır. Kalça ağrısının nedenleri ve tedavisi konusuna geçmeden önce sıklıkla sorulan “Kalçada ağrı nedir?” sorusunu yanıtlamak gerekebilir.
İnsan vücudundaki en büyük eklem olan kalça, aynı zamanda en hareketli eklemlerden biridir. Kişinin, yürümek, koşmak gibi günlük hareketleri sırasında kalça ekleminin iç yapısında bulunan kıkırdak yastıkçıklar; uyluk kemiği başının, leğen kemiğinde bulunan yuvaya sürtünmesini önler. Kıkırdak yapı, zaman içinde aşırı kullanıma bağlı olarak hasarlanabilir. Bununla birlikte eklemin etrafında bulunan tendon ve kas gibi yumuşak dokularda deforme olabilir. Kalça kemiğinde, travmalara ya da kemik erimesi gibi rahatsızlıklara bağlı olarak çatlak ve kırık oluşabilir. Bazı durumlarda ise uzun süre hareketsiz kalmak, ters bir hareket yapmak, kalça ekleminde problemlere yol açabilir. Bu ve bu gibi pek çok etken, kalça ağrısına yol açabilir. Kalça ağrısı, çoğunlukla ciddi bir sağlık sorunu nedeniyle oluşmasa da birkaç gün içinde iyileşmeyen, ağrısı şiddetlenen kişilerin mutlaka hekime başvurması önerilir. Ayrıca kalça ağrısı şikayetine ek olarak, yüksek ateş, kilo kaybı, hareket sırasında öne eğilmek zorunda kalmak, hareket kısıtlılığı gibi yakınmaların varlığında da bir zaman kaybedilmeden bir ortopedi uzmanı ile görüşülmelidir. Kalça ağrısına yol açan etkenlerden önce kalça ağrısı semptomlarına göz atmak faydalı olabilir.
Kalça ağrısı, kalça ekleminde hissedilen sızı olarak açıklanabilir. Ağrı, tek taraflı olabileceği gibi tüm kalçada da hissedilebilir. Kalça ağrısı temel olarak bir hastalık değil, var olan farklı bir rahatsızlığın belirtisidir. Bazı vakalarda kalça ekleminde oluşan rahatsızlıklar, ağrıya yol açabilirken bazen de farklı bir rahatsızlık, kalçada ağrıya yol açabilir. Bu nedenle kalça ağrısı belirtileri ancak kalça ağrısına eşlik eden belirtiler olarak açıklanabilir. Kalça ağrısına yol açan etkenleri ve risk faktörlerini öğrenmek; kalça ağrısından korunmak ve gerektiğinde hekime başvurmak için faydalı olabilir.
Kalça ağrısı, çoğunlukla egzersiz sırasında eklemin aşırı zorlanmasına ya da ters bir harekete bağlı olarak meydana gelir. Bu tip vakalarda kalça ağrısına yol açan etken, çoğunlukla kas tendonlarında meydana gelen gerginlik veya yumuşak doku iltihaplanmalarıdır. Bu gibi durumlarda ortaya çıkan ağrı, yaklaşık 10 ile 15 gün içinde istirahat ile kendiliğinden iyileşebilir. Kalça ekleminde ortaya çıkan ağrı şikayeti, bazen kasık, üst bacak ve dizlere de yansıyabilir. Tam tersi olarak diz ve bel bölgesinde meydana gelen rahatsızlıklar da kalça ağrısı olarak hissedilebilir. Tüm bunlara ek olarak kalça ağrısı, komşu dokulardan ya da iç organlardan da kaynaklanabilir. Ağrı, kalçanın bir bölümünde ya da tümünde hissedilebilir. Bebeklik ve çocukluk döneminde kalça ağrısı, gelişimsel anomaliler, kalça enfeksiyonları, iltihaplı romatizmalar, kalça ekleminin kayması gibi nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Genç ve orta yaşlı kişilerde ise kalça ağrısı, çoğunlukla iltihaplı eklem romatizmaları olarak adlandırılan hastalıklara bağlı olarak görülür. Bu tip vakalarda ağrı çoğunlukla gece saatlerinde ve dinlenme sonrasında şiddetini artırır. Kalça ağrısı ileri yaşlarda, kalça ekleminin kireçlenmesi, çatlak ve kırıklar, kas zorlanmaları, tendinit, bursit ve diğer bazı kötü huylu rahatsızlıklardan kaynaklanabilir. Sıklıkla kalça ağrısı yakınmasına yol açan etkenler, şu şekilde sıralanabilir:
Kalça ağrısı şikayeti ile ortopedi uzmanına başvurulduğunda hekim, öncelikle kişinin öyküsünü dinler ve ardından fizik muayenesini yapar. Fizik muayene sırasında, kalça eklemi ve diğer eklemlerde herhangi bir aksaklık olup olmadığı incelenir. Hekim, kişiye bazı hareketler yaptırarak bu hareketler sırasında ağrı şiddetinin değişip değişmediğini sorgular. Kalça ağrısının neden kaynaklandığının araştırılması için bazı tetkikler yapılması gerekebilir. Bu tetkikler, ayırıcı tanı için de gerekli olabilir. Kalça ekleminin ve bölgedeki kemiklerin durumunun değerlendirilmesi için radyolojik bir görüntüleme yöntemi olan röntgenden faydalanılır. Kas ve tendonlardan kaynaklanan sorunların tespit edilebilmesi için MR çekilmesi gerekebilir. Ayrıca eklem ve çevre dokularda olası deformasyonun belirlenmesi için BT istenebilir. Kalça ağrısına yol açabilen bazı rahatsızlıkların araştırılması için kan testi yapılabilir. Elde edilen bulgular ışığında, kalça ağrısına yol açan etkenin ne olduğu saptanır. Böylece kalça ağrısı tedavi yöntemleri arasından kişiye uygun olan tedavi belirlenir. Sıklıkla karşılaşılan “Kalça ağrısı nasıl teşhisi edilir?” sorusu bu şekilde yanıtlanabilir. Bu noktada sıklıkla sorulan sorulardan biri de “Kalça ağrısı nasıl geçer?” şeklindedir.
Kalça ağrısının neden kaynaklandığının anlaşılması ile tedavi süreci planlanır. Bazı vakalarda kişiye istirahat, parasetamol, bifosfonat, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar önerilebilir. Bunlara ek olarak iyileşmeye yardımcı bazı egzersizler de tedaviye eklenebilir. Osteoporoz ya da halk arasında bilinen adıyla kemik erimesinden kaynaklanan vakalarda ise kalça ağrılarının gerilemesi ve zayıflayan kemiklerin güçlenmesini sağlamak için kişiye D vitamini ve kalsiyum takviyeleri reçete edilebilir. Ağrıyı oluşturan eklem rahatsızlığının tedavi edilmesi için steroid enjeksiyonlarının yapılması ve daha uzun tedavi gerektiren durumlarda ise fizik tedavi uygulamalarından destek alınması gerekebilir. Uzun süre boyunca tedavi almayan, tedavisini aksatan kişilerde ya da şiddetli vakalarda, var olan deformasyonların onarılması için ortopedik cerrahi yöntemlerine başvurulabilir.
Eğer sizde ya da bir yakınınızda nedeni bilinmeyen kalça ağrısı şikayeti varsa ve bu sorun iki haftadan daha uzun süredir devam ediyorsa mutlaka bir ortopedi uzmanına başvurmanız önerilir.
