- [email protected]
- 08508116629
Diz Protezi Nedir, Ameliyatı Nasıl Yapılır?
İnsan vücudundaki en büyük eklem olan diz, kemik, tendon, bağ ve kas gibi pek çok farklı yapıdan oluşur. Vücut ağırlığının taşınması, yürüme, inme, çıkma, çömelme gibi günlük aktivitelerin yerine getirilmesinde önemli bir rol oynar. Diz ekleminde yıpranma, ağrı, inflamasyon, şekil bozukluğu ve fonksiyon kaybı gibi nedenlerin yanı sıra travmaya bağlı hasarlanmalarda da son çare olarak kullanılan diz protezi, kişinin günlük işlerini kendi başına yapabilmesini ve dolayısıyla hayat kalitesinin artmasını sağlar. Hekim tarafından diz protezi uygulaması önerildiğinde kişiler genellikle “Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?” sorusunun yanıtını aramaya başlar. Diz protezi ameliyatı, diz protezi çeşitleri ve diz protezi sonrası yaşam konularına geçmeden önce “Diz Protezi Nedir?” sorusunu yanıtlamak gerekir.
Diz, vücudun neredeyse tüm ağırlığı taşıyan, menteşe tipi bir eklemdir. Farklı nedenlerle diz ekleminde oluşan bozulmalar, şiddetli ağrılara yol açabilir. Halk arasında kireçlenme olarak tabir edilen diz ekleminde yer alan kıkırdak dokunun yıpranması ve aşınması durumu, romatoid artrit ve travma gibi pek çok farklı neden diz ekleminin normal işlevini yerine getirmesine engel olabilir. Ağrı ve hareket kısıtlılığı gibi şikayetlere yol açabilen bu etkenlerin şiddetli olduğu vakalarda son çare olarak diz protezine başvurulur. Farklı bir anlatımla, diz ekleminde geri dönüşümsüz fonksiyon kayıplarının iyileştirilmesinde, diz protezi tedavisi gündeme gelebilir. Diz protezi genel olarak titanyum ya da krom-kobalttan üretilir. Ara bölgelerinde ise polietilen kullanılan diz protezleri, normal eklem hareketinin yapılmasına olanak tanır. Cerrahi operasyonla diz bölgesinde yer alan kemik ve kıkırdak doku temizlenerek bunun yerine diz protezi yerleştirilir. Yapay eklem olarak da adlandırılan diz protezi sayesinde kişinin yaşam kalitesi büyük ölçüde artırılır. Diz protezleri, kısmı diz protezi ve total diz protezi olarak iki farklı türde bulunur.
Diz protezi, dizin ileri derecede hasar gördüğü, fonksiyon kaybının yaşandığı, şiddetli ağrıların bulunduğu seçilmiş vakalarda uygulanır. Diğer tedavi yöntemlerinden fayda görmeyen kişilerin yaşam kalitesinin artırılması amacıyla diz protezi ameliyatı seçeneği değerlendirilir. Diz protezi operasyonu şu gibi şikayetleri olan hastalarda uygulanabilir:
Diz protezi çoğunlukla genel sağlık düzeyi uygun olan 50 ila 80 yaş aralığındaki kişilere uygulanır. Bunun nedeni bu yaş grubunda yaşlılığa bağlı olarak kemik ve eklem rahatsızlıklarının yaygın görülmesidir. Ancak şikayetleri olan ve gördüğü tedavilerden yanıt alamayan her yaştan kişiye diz protezi ameliyatı yapılabilir. Bu noktada karar, hasta ve hekimin ortak noktada buluşması ile verilir.
Diz protezi çeşitleri, genel anlamda iki farklı türde bulunur. Bunlardan biri kısmi protez olarak da bilinen unikondiler diz protezi, diğeri ise total protezdir.
Unikondiler diz protezi, yarım diz protezi olarak da bilinir ve diz ekleminin tek bir bölgesinde oluşan yıpranmalar için tercih edilebilir. Farklı bir deyişle kemiklerin birbirine sürtünmesiyle oluşan bölgesel hasar ve kıkırdak doku kaybının olduğu ancak aşınmanın tüm diz yüzeyinde olmadığı vakalarda tercih edilebilir. Kısmi diz protezinin uygulandığı vakalarda kıkırdak doku, menisküs ve diz bağları büyük oranda sağlıklıdır. Örneğin dizin bir bölümünde kireçlenme olması durumunda kısmi protez kullanılabilir. Diz ekleminin tümüne yayılan aşınma sorunlarında ise total protez kullanımı tercih edilir. Total diz protezi, diz eklemindeki aşınma ve hasarın eklemin pek çok noktasında olduğu vakalarda kullanılır.
Diz protezi operasyonu gündeme gelen kişilerin aradığı yanıtlardan biri de diz protezi fiyatları hakkındadır. Diz protezi ücreti, uygulanan protez türüne, hekimin tecrübesine ve hastanenin sunduğu olanaklara göre farklılık gösterebilir. “Diz protezi fiyatı ne kadar?” sorusu da bu şekilde cevaplandırılabilir.
Diz protezi ameliyatına karar vermek için hekim, kişinin dizini ve genel sağlık durumunu değerlendirmek amacıyla öncelikli olarak anamnez alır. Farklı görüntüleme yöntemleri ile diz incelenir. Operasyonu etkileme ihtimali bulunan rahatsızlıkların varlığında ek tetkikler istenebilir. Yapılan tüm değerlendirmelerin ardından kullanılacak diz protezi çeşidi seçilir ve ardından operasyon günü belirlenir. Operasyon öncesinde hekim, kullanılan mevcut bazı ilaçların değiştirilmesini, dozunun tekrar ayarlanmasını ya da kullanımının bırakılmasını talep edebilir. Diz protezi ameliyatı, lokal ya da genel anestezi altında uygulanabilir. Anestezinin uygulanmasının ardından diz kapağına açılan kesi ile ameliyat başlar. Kıkırdak doku ve aşınan kemik yüzeyleri temizlenir. Eklemde yer alan yıpranmış tüm kısımlar temizlendikten sonra önceden seçilen protez parçaları kemik üzerine sabitlenir. Polietilen malzemeden oluşan protezin üst kısmı ile eklem kapatılır. Diz kapağının dikişle kapatılması ile diz protezi ameliyatı sonlandırılır. Bu noktada ameliyatın nasıl yapılacağı ve ne kadar süreceği, kullanılan protez çeşidine göre farklılık gösterebilir. Diz protezi ameliyatı genellikle 45 dakika ile 1 saat kadar sürer. Fakat hastanın ameliyathaneye alınması, çıkarılması ve anestezi uygulamaları ile birlikte toplam ameliyat süresi 2-3 saati bulabilir.
Robotik diz protezi ameliyatı, seçilmiş vakalarda uygulanabilir. Robotik ameliyatın en büyük avantajı, ölçüm ve hesaplamaların tam istendiği şekilde yapılabilmesidir. Böylece diz protezi ile yumuşak doku arasındaki denge tam olarak sağlanabilir. Robotik diz protezinin bir diğer avantajı ise kesi boyutunun en aza indirgenmesidir.
Diz protezi sonrası yaşam, kademeli olarak iyileşme eğilimindedir. Farklı bir anlatımla ameliyat sonrasında kişi, hekimin önerdiği birkaç gün boyunca hastanede müşahede altında tutulur. Diz protezi ameliyatının yapıldığı gün ya da bir sonraki gün kişi ayağa kaldırılır. Ancak yürüme mesafesi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Diz protezinde amaç hastanın bir an önce ağrısız bir şekilde mobilitesinin sağlanmasıdır. Bu nedenle hastanın istekli olması halinde merdiven çıkma denemeleri de yapılabilir. Taburculuğun ardından hekim tarafından reçete edilen ilaçların düzenli ve belirlenen süre boyunca alınması önemlidir. Hekimin önerdiği süre boyunca koltuk değneği ya da baston kullanılmalı ve ameliyat bölgesi travmalardan korunmalıdır. Ancak sürekli istirahat uygun değildir. Bunun yerine kişinin ev içindeki günlük bazı ihtiyaçlarını kendisinin karşılaması beklenir. Kontrol muayenelerinde yeterli iyileşmenin görülmesiyle diz protezi sonrası fizik tedavi süreci başlar. Diz protezi egzersizleri olarak bilinen bazı uygulamalar düzenli olarak yapıldığında iyileşme süreci hızlanır. Diz protezi ameliyatı sonrasında koltuk değneği kullanımı çoğunlukla 2 hafta sonra bırakılır. Yara bölgesinin tam olarak iyileşmesi yaklaşık olarak 1,5-2 yılı alabilir. Ameliyat sonrası özel bir beslenme diyeti uygulanmasına gerek yoktur. Ancak kişinin kilo kontrolüne dikkat etmesi önerilir.
Eğer siz de diz eklemi problemi yaşıyor ve diz protezleri hakkında daha ayrıntılı bilgi arıyorsanız, en yakın sağlık kuruluşundaki ortopedi uzmanlarına başvurabilirsiniz.
