- [email protected]
- 08508116629
Kas Yırtılması Nedir, Belirtileri Nelerdir?
Halk arasında kas çekmesi olarak da bilinen kas yırtılması, kasların farklı nedenlere bağlı olarak zorlanması sonucunda liflerin kopması olarak açıklanabilir. Ağır kaldırmak, zorlayıcı aktivitelerde bulunmak, kasın uzun süre ile yük altında bırakılması gibi etkenler, kas yırtılmasına neden olabilir. Kas liflerindeki bu kopmalar bazı durumlarda kanamaya yol açarak bölgede şişlik oluşumuna ve şiddetli ağrılara neden olur. Ancak kas çok kanlanan bir bölge olduğu için uygun tedavi ile iyileşmesi de hızlı olur. Kas yırtılması, yırtılmanın şiddetine bağlı olarak derecelendirilir. 3 farklı derecelendirme aynı zamanda kas yırtılması çeşitleri olarak da bilinir. Kas yırtılması tedavisi de bu derecelendirmelere göre farklı şekillerde yapılır. Sıklıkla merak edilen kas yırtılması tedavisi konusundan önce “Kas yırtılması nedir?” sorusunu yanıtlamak gerekir.
Çağın getirdiği sedanter yaşam tarzı, postür bozukluğu gibi pek çok farklı etken, kas yırtılmasına neden olabilir. Bu tip yaşam şeklini benimseyen kişilerde kas yırtılması, hareketsizliğe bağlı olarak meydana gelir. Bunun aksine aktif olarak sporla ilgilenenlerde de kas yırtılması görülebilir. Sporcu yaralanması olarak da yaşanabilen kas yırtılması vakaları, çoğunlukla hatalı egzersizden kaynaklanır. Aslında temel olarak kas yırtılması, ani, yanlış ve zorlayıcı hareketlere bağlı oluşur. Kas ve tendon yırtığı sonucunda kas, kemikten ve hatta kendi dokusundan dahi kopabilir. Kas yırtığı vakalarında yırtık gerçekleştiği anda tedavi edilmesi önemlidir. Bu nedenle, kas yırtılması belirtileri hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir.
Kas yırtılması ya da bir diğer adıyla kas çekmesi, son derece esnek olan kas dokusunun aşırı zorlanması sonucu bölgedeki liflerin kopması olarak da açıklanabilir. Genellikle sporcularda görülse de son dönemde artış gösteren hareketsiz yaşam nedeniyle toplumun genelinde de görülme sıklığı artmıştır. Dolayısıyla ani hareketlerden ya da egzersizden önce ısınma ve açma germe hareketlerinin yapılması önerilir. Bu hareketler sonucunda kasların esneme kabiliyetleri artar.
Kas yırtılması hemen hemen tüm bireylerde aynı belirtilere yol açar ve aynı şekilde seyreder. Ancak bu noktada yırtılmanın şiddetine bağlı olarak bazı semptomlar daha şiddetli olabilir. Sık görülen kas yırtılması belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Kas yırtılması belirtilerinden bir ya da birkaçı görüldüğünde kas işlevinin tamamen kaybedilmemesi için en yakın hastaneye başvurulmalıdır.
Kas yırtılması çeşitleri olarak bilinen sınıflandırma, yırtılmanın şiddetine göre yapılır. Bu sınıflandırma kas yırtılması tedavisinin de şekillenmesini sağlar. Kas yırtılması çeşitleri birinci, ikinci ve üçüncü derece olmak üzere toplam 3 sınıftan oluşur. Kas yırtılması çeşitleri ve özellikleri şu şekilde açıklanabilir:
Kas yırtılmasının hangi derecede olduğu muayene ve MR görüntülemesi neticesinde belli olur.
Kas yırtılması, kasın kapasitesinin üzerinde gerilmesi, ani ya da zorlayıcı hareketler sonrasında ortaya çıkar. Aynı zamanda ağırlık kaldırmak, travma ve kazalar da kas yırtılması nedenleri arasında yer alır. Tüm bunlar zaman zaman hemen herkesin yaptığı eylemler olsa da kas gücünün azalması ve kas liflerinde meydana gelen mikroskobik ölçekteki zayıflamalar, ani gelişen kas yırtılmasına yol açabilir. Her yaştan kişinin başına gelebilen kas yırtılması gençlerde daha sık görülür. Bunun nedeni ise spor aktiviteleridir. Dayanıklılık ve süreklilik gerektiren bazı egzersiz ve spor etkinlikleri bilinçsiz olarak yapıldığında kas yırtığı riski artar. Ancak tüm bunların yanında kas yırtılması profesyonel sporcular arasında da görülebilir. Bu nedenle spor aktivitelerinden önce kasların mutlaka esnetilmesi ve ısıtılması önerilir. Bu hareketlerin süresi 10 dakikadan az olmamak kaydıyla kişiden kişiye farklılık gösterebilir.
Kas yırtılması vakalarında en sık görülen belirti, ağrı ve dokunmaya karşı aşırı hassasiyettir. Ancak kas yırtılması durumunda oluşan şikayetler, yırtılmanın olduğu bölgeye ve kas yırtılmasının derecesine göre farklılık gösterir. Kas yırtılması yaşayan kişi, genellikle yırtılmanın gerçekleştiği kası kullanamaz. Bazı yırtılma vakalarında kas içinde kanama meydana gelir. Bu da cilt yüzeyinde kızarıklık ve morluğa neden olur. Şiddetli vakalarda ise cilt yüzeyinden görülebilir şekilde göçme ve kas devamlılığında kayıp görülebilir. Kas yırtılması hızla iyileşse de iyileşme süreci tedavisiz gerçekleşmez. Bu nedenle kas yırtılması olduğundan şüphe duyulan vakalarda ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurulmalıdır. Kas yırtılması, muayene ve MR görüntülemesi sonrasında anlaşılır. “Kas yırtılması tedavi yöntemleri nelerdir?” sorusundan önce “Kas yırtılması nasıl teşhis edilir?” sorusunu cevaplamak gerekir.
Kas yırtılması belirtileri gösteren bir kişi ortopedi uzmanına başvurduğunda hekim, öncelikle kişinin anamnezini alır ve ardından muayenesini yapar. Bu noktada, spazm, güç kaybı, kas hassasiyeti ve kas hareketleri değerlendirilir. Gerekli durumlarda MR görüntülemesi talep edilebilir. Yapılan muayene ve görüntüleme bulgularının neticesinde kas yırtılması tanısı koyulur ve derecesi belirlenir.
Kas yırtılması tedavisi, yırtılmanın gerçekleştiği bölgeye ve yırtılmanın derecesine göre farklı şekillerde yapılır. Hafif yırtık olarak tanımlanabilen birinci derece kas yırtılması vakalarında, istirahat, soğuk kompres uygulamaları ve masaj önerilebilir. Soğuk kompres için buz uygulaması ilk birkaç gün boyunca 2 ila 3 saat arayla uygulanabilir. Kasın sıkıştırılması için bandaj yapılabilir. Ağrı kesici ve ödem giderici ilaçlar reçete edilebilir. İkinci ve üçüncü derece kas yırtılması vakalarında ise kanama varlığı önemlidir. Gerekli durumlarda cerrahi yöntemlere başvurulabilir. Ancak kas yırtılmalarında cerrahi yöntemler genellikle omuz, pazu ve aşil kaslarına ait yırtıklarda gereklidir.
Kas yırtılması kendiliğinden iyileşmez. İyileşmenin aksine kas zorlanmaya devam ettikçe kas boyunda kısalma oluşur ve bu da tedavi sürecin uzamasına yol açar. Bazı vakalarda cerrahi yöntemlerle kas nakli ve/veya protez uygulamaları gerekebilir. Bu nedenle kas yırtığı vakalarının önemsenmesi ve hızla tedavi edilmesi önemlidir.
Kas yırtılması vakalarında erken tanı ve tedavi için vakit kaybedilmeden ortopedi uzmanına başvurulması önerilir.
